Masterproef: Bewustzijn van de chirurgische en niet-chirurgische opties na mastectomie ten gevolge van borstkanker

Borstkanker is de kanker die bij de vrouw het meest slachtoffers treft. Gelukkig zijn er tegenwoordig adequate behandelingen waardoor de vijfjarige overlevingskans 88% is. Bij 34,4% van de patiëntes in België bestaat de behandeling uit mastectomie, het amputeren van een of beide borsten. Het verlies van een of beide borsten kan zware psychologische en functionele gevolgen teweeg brengen. Daarvoor zijn enkele oplossingen: een uitwendige borstprothese dragen of een borstreconstructie laten uitvoeren. Dit hoeft niet gedaan te worden, er kan daarenboven ook gekozen worden door de vrouw om achteraf te leven zonder borst(en). Deze moeilijke keuze dient de patiënte te maken na het horen van het feit dat ze een mastectomie dient te ondergaan. Hoeveel vrouwen zijn zich ervan bewust dat ze deze opties hebben? Welke redenen zijn er voor het wel of niet kiezen van een reconstructie of uitwendige prothese? Is er altijd een mogelijkheid tot een keuze?

Er zijn verschillende redenen waarvoor vrouwen wel of niet voor een reconstructie of uitwendige borstprothese kiezen. Samengevat zijn dit factoren bepalend door de patiënt zelf, de tumor, het ziekenhuis waar de operatie gebeurt, de chirurg die de operatie uitvoert, psychologische factoren, en enkele factoren in een restcategorie.

Informatie is echter de belangrijkste factor die ervoor zorgt dat vrouwen wel of niet bewust zijn van de opties die ze hebben. Slechts 40-80% van de patiëntes wordt geïnformeerd omtrent de mogelijkheden na mastectomie, en die informatie is niet steeds uitgebreid genoeg. Hierdoor lopen patiëntes het risico op het niet kunnen kiezen van een bepaalde optie, of nadien ontevreden te zijn doordat niet alle informatie verkregen werd. Er is aangetoond dat indien vrouwen alle informatie zouden krijgen, een veel hoger percentage zou kiezen voor een heelkundige borstreconstructie dan momenteel gebeurt. Indien vrouwen vinden te weinig informatie gekregen te hebben, gaan ze dikwijls zelf verder op zoek naar informatie, en zo komen ze meestal tot het opzoeken van bepaalde zaken op internet.

Is die informatie echter altijd even goed en betrouwbaar? Hiervoor werd een kort onderzoek ingericht naar de kwaliteit van informatie die te vinden is op internet. Hierbij valt op dat de optie niets doen bijna nooit vermeld wordt, en dat ook de optie uitwendige borstprothese onvoldoende uitgelegd wordt. Zaken waarvan vrouwen vinden dat ze vaak te weinig uitgelegd krijgen, worden ook op internet niet vaak vermeld. Dit zijn onder andere de beïnvloeding van overleving na kanker, of men al dan niet te oud is voor dergelijke opties, de kostprijs van de mogelijke opties, en pijn/littekens/complicaties na de heelkundige reconstructie.